Mụn, nguyên nhân và cơ chế hình thành
- Phạm Ngọc Yến Trang
- 18 thg 11, 2021
- 3 phút đọc
Sự phát triển của tuyến bã nhờn
Sự phát triển của tuyến bã nhờn ở người có liên quan chặt chẽ đến sự biệt hóa của nang lông và biểu bì. Số lượng các tuyến bã nhờn không đổi trong suốt cuộc đời, trong khi kích thước của chúng có xu hướng tăng lên theo tuổi tác. Sự phát triển và chức năng của tuyến bã nhờn trong thời kỳ bào thai và sơ sinh được điều chỉnh bởi nội tiết tố androgen của mẹ và bởi sự tổng hợp steroid nội sinh, cũng như bởi các hình thái khác. Đến 17 tuổi, khi đạt đến mức độ trưởng thành. Tuyến bã nhờn là nơi nội tiết tố androgen hoạt động. Các tuyến này hoạt động mạnh hơn trong giai đoạn dậy thì vì gia tăng hàm lượng các Nội tiết tố androgen (đặc biệt là testosterone) kích thích tăng sản xuất và tiết bã nhờn. Sự mất cân bằng giữa hoạt động sản xuất bã nhờn và khả năng bài tiết sẽ dẫn đến tắc nghẽn bã nhờn trong nang lông và theo sau đó là quá trình viêm. Mụn trứng cá thường bắt đầu ở tuổi thanh thiếu niên khoảng 8-9 tuổi, thường ở các bé gái, hay 12-13 tuổi đối với bé trai, nhưng cũng có thể gặp từ trẻ sơ sinh cho đến độ tuổi trung niên.
Sừng hóa lỗ chân lông
Dãy tế bào sừng đã chết được bao phủ bởi sợi keratin trưởng thành. Ở phần dưới của nang lông, các tế bào keratinocyte trong các nang bình thường thường được đưa vào lòng nang như các tế bào đơn lẻ sau đó được bài tiết; các lớp tế bào sừng của lớp này tiếp tục bong ra và thay thế bởi các lớp sâu hơn bên dưới. Ở những bệnh nhân bị mụn trứng cá, sự tăng sinh của các tế bào keratin xảy ra và chúng không bị bong ra như bình thường mà có xu hướng dính vào nhau.

Vi khuẩn xâm nhập
Da là một hàng rào vật lý chống lại sự xâm nhập của các sinh vật gây bệnh và các chất lạ. Da cũng là một hệ sinh thái, là nơi cư trú của một hệ vi sinh vật mà phần lớn là vô hại.
Các yếu tố góp phần làm thay đổi hệ vi sinh vật da bao gồm mật độ nang lông và tuyến nhờn (mồ hôi hoặc bã nhờn), yếu tố vật chủ (như tuổi và giới tính) và yếu tố môi trường (như nghề nghiệp, khí hậu và vệ sinh)
Sự tích tụ bã nhờn do hoạt động tiết lipid quá mức và tình trạng cường sừng hóa ở phễu nang lông được biết dẫn đến sự gia tăng lượng vi khuẩn P. acnes ở xung quanh nang lông.
Di truyền, nội tiết stress, hút thuốc, khí hậu.
Gen liên quan đến mụn trứng cá: tiền sử gia đình bị mụn trứng cá nặng, hội chứng buồng trứng đa nang (Polycystic ovary syndrome - PCOS), hội chứng chuyển hóa và một số tình trạng di truyền hiếm gặp (ví dụ: hội chứng Apert). Nếu cha hoặc mẹ bị mụn trứng cá ở độ tuổi trưởng thành thì con họ có ¼ khả năng bị mụn trứng cả. Trường hợp cả cha và mẹ đều bị thì có đến ¾ khả năng con bị mụn trứng cá.
Chế độ dinh dưỡng quá nhiều đường, bột (carbohydrate). Dùng nhiều sản phẩm từ sữa.
Chu kỳ kinh nguyệt và căng thẳng về cảm xúc (emotional stress)
Hút thuốc
Các sản phẩm gây quá nhờn trên bề mặt da
Bình luận